Bestuursrecht

VAN BESLUIT TOT BEROEP

het bestuursrecht
Het recht betreffende het handelen van het openbaar bestuur. Het is het middel voor de overheid om de samenleving te besturen, maar biedt ook waarborgen voor de burgers ten opzichte van het overheidsbestuur. In de wet ligt de bevoegdheid van bestuursorganen om besluiten te nemen vast, op welke wijze bestuursorganen besluiten nemen en de termijnen waarbinnen deze besluiten genomen worden.

Besluiten bestuursorganen

Een bestuursorgaan is een orgaan dat met openbaar gezag is bekleed en dat beoogt in het algemeen belang beslissingen te nemen. Voorbeelden van een bestuursorgaan zijn onder meer burgemeester en wethouders, de burgemeester, de gemeenteraad, provinciale staten, gedeputeerde staten, en de commissaris van de koningin.

De bestuursorganen zijn verantwoordelijk voor veel in de samenleving te nemen beslissingen over bouwen, wonen, werken, milieu, onderwijs, uitkeringen, etc. Een bestuursorgaan dient bij het nemen van een beslissing alle relevante belangen tegen elkaar af te wegen. Dat laat echter onverlet dat een beslissing van een bestuursorgaan u toch direct in een belang kan treffen en dat u hiervan nadeel ondervindt. De wet geeft u in een dergelijke situatie de mogelijkheid om een dergelijke beslissing aan te vechten.

Voorziening vragen


Kenmerkend voor besluiten van de overheid is dat ze schriftelijk genomen moeten worden en dat ze voor de burger publiekrechtelijk rechtsgevolg, d.w.z. een verandering in de wereld van het recht, te weeg brengen. Als een besluit zich niet beperkt tot een persoon of een zaak dan spreken wij van een besluit van algemene strekking. Denkt u daarbij aan wetgeving, beleidsregels maar ook aan plannen.

Soorten besluiten


Op gemeentelijk niveau kent iedereen wel het bestemmingsplan. Indien een bestuursorgaan een besluit neemt dan kunnen daardoor de belangen van burgers, maar ook van andere overheden in het gedrang komen. Een besluit in een concreet geval heet een beschikking. Voorbeelden van beschikkingen zijn o.a. de omgevingsvergunning voor bouwen en slopen, woonvergunning, huisvestingsvergunning, aanschrijving tot achterstallig onderhoud, aanzegging bestuursdwang of een last onder dwangsom, een uitkering en ook terugvordering van te veel betaalde uitkeringen. De wet bepaalt uiteindelijk welke besluiten u kunt aanvechten en welke procedure u daarvoor moet doorlopen.

Bezwaar


In de regel staat slechts bezwaar open tegen beschikkingen. Door de overheid genomen besluiten van algemene strekking, privaatrechtelijke beslissingen alsmede beslissingen die zien op de voorbereiding en uitvoering van besluiten kunnen zo nodig aan de burgerlijke rechter voorgelegd worden. Dat geldt ook voor beschikkingen van de overheid met een vormgebrek waardoor u schade lijdt, omdat u vertrouwde uw gedrag daar op af te kunnen stemmen.

​​​​​​​

Bezwaar bij het bestuursorgaan


Als u het niet eens bent met een beslissing van de overheid die u aangaat dan moet u in het algemeen daartegen eerst bezwaar maken bij het bestuursorgaan dat het bestreden besluit heeft genomen. U heeft bijvoorbeeld een omgevingsvergunning bij burgemeester en wethouders aangevraagd maar deze wordt afgewezen. Indien u het met deze beslissing niet eens bent dan moet u bij dit college van burgemeester en wethouders een bezwaarschrift indienen. In dit bezwaarschrift geeft u aan waarom u het niet eens bent met de genomen beslissing. Soms schrijft de wet echter voor dat er voorziening gevraagd moet worden bij een ander bestuursorgaan dan het bestuursorgaan dat het bestreden besluit heeft genomen.

Beroep bij de bestuursrechter


Indien het bestuursorgaan na bestuurlijke heroverweging volhardt in de door haar genomen beslissing dan staat in de regel vervolgens de mogelijkheid open om daartegen beroep in stellen bij de bestuursrechter. De bezwaar- en beroepstermijnen zijn wettelijk verankerd en bedragen in de regel zes weken. Na afloop van de beroepsprocedure kan desgewenst hoger beroep aangetekend worden. De aard van beslissing bepaalt echter wie u moet verzoeken de behandeling van dit hoger beroep te beoordelen.


Anders dan in het privaatrecht kent het bestuursrecht geen enkelvoudige hoogste beroepsinstantie. Denkt u in het bestuursrecht onder meer aan de Centrale Raad van Beroep, de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State of het College van Beroep voor het Bedrijfsleven. Het bestuursprocesrecht kent dus geen uniforme procedure die u moet doorlopen om uw gelijk te kunnen halen - en is daarom voor de leek al snel onoverzichtelijk.

Voorlopige voorziening


Tijdens een bezwaar- en beroepschriftprocedure blijft het oorspronkelijke besluit vaak nog van kracht. Dit kan echter voor u onherstelbare schade tot gevolg hebben, denk aan het afbreken van een bouwwerk, het sluiten van een horecagelegenheid, het niet (meer) ter beschikking stellen van een uitkering, enzovoort. Om deze schade te voorkomen kan u, als u al een bezwaar- of een beroepschrift hebt ingediend, in afwachting van de uitspraak van de bezwarencommissie of van de sector bestuursrecht van de rechtbank, de voorzieningenrechter van dezelfde rechtbank vragen om het bestreden besluit te schorsen. De rechter beslist in de regel snel over de toewijzing van dit verzoek. Als hij de gevraagde voorziening toewijst dan betekent dit in de regel dat het besluit tijdelijk wordt opgeschort. Het overheidsorgaan mag dan het besluit niet uitvoeren totdat op het bezwaar is beslist of de rechter een definitieve uitspraak in de zaak heeft gedaan.




Vragen over
bestuursrecht?

Kok Advocatuur staat u graag terzijde.